Wanneer ik opzoekwerk deed voor onze trip naar Zuid-Amerika 4 jaar geleden viel me op dat op veel fora de vraag werd gesteld welk deel van de wereld nu beter was, Zuid-Oost-Azië of Zuid-Amerika? Op zich is het onmogelijk die vraag beantwoorden omdat alles afhangt van wat je zelf het belangrijkste vind. Maar we zijn er niet aan ontsnapt toch vaak voor onszelf de vergelijking te maken. Een overzicht en een conclusie :)
Eten
Azië heeft sowieso veel lekkerder eten dan Zuid-Amerika. Er zijn natuurlijk een paar heerlijke classics: de steak in Argentinië, de ceviche in Peru en feijoãda in Brazilië! Maar over het algemeen is het toch vooral pollo con arroz bij de goedkope menu del dia en 's avonds natuurlijk zelf een lekker potje klaarmaken in de keuken van het hostal! In Azië is het eten spotgoedkoop, zijn er in hostals nergens keukens te vinden en ga je dus voor elke maaltijd uit eten. De kruidige keuken van India, Thaise lekkernijen op elke straathoek, heerlijke sticky rice met gestoomde vis in een bananenblad in Laos, de verrassende en gezonde gerechtjes in Vietnam en een hele waaier aan verschillende cuisines in Maleisië: unbeatable!
Azië geeft je veel meer vrijheid in de zin dat je overal scooters kan huren voor één of meerdere dagen en daarmee de omgeving kan gaan verkennen. Goedkoop, avontuurlijk en dé manier om te genieten van het landschap en een kans om het dagdagelijkse leven van de lokale bevolking te mogen ervaren. Je zal vast ook een motor kunnen huren in Zuid-Amerika maar dat heeft oneindig meer voeten in de aarde gezien je daar niet zoals in Azië om de haverklap een minigarage hebt die je in geval van nood kan helpen.
Het openbaar vervoer in Zuid-Amerika is dan weer wél veel beter geregeld. 1 busstation in elke stad waar alle maatschappijen zich verzameld hebben in kleine loketjes en shoppen maar voor de beste prijs! Elk uur kan je een bus nemen in elke mogelijke windrichting voor elk mogelijk budget. Met uitzondering van Bolivia en Colombia zijn zelfs de laagste budgetbussen nog altijd oneindig veel beter dan het aanbod in Zuid-Oost-Azië. Je kan gaan tot luxepaardjes met heuse bedden en als avondeten een Argentijnse steak en een wijntje toe maar zelfs al neem je de meest goedkope bus, de service en kwaliteit zijn uitstekend! In India is het treinnetwerk een droom maar wat bussen betreft is Azië minder praktisch. Je zal altijd en overal aan woekerprijzen een busrit kunnen boeken bij tour agents maar als je het openbaar vervoer wil nemen zijn er tig busstations afhankelijk van welke richting je uit moet die bovendien niet altijd makkelijk bereikbaar zijn. Los van steden als Bangkok, Singapore en Kuala Lumpur die wél een uitgebreid bus- en metronetwerk hebben is vervoer in een Aziatische stad 'openbaar' in de zin dat het makkelijk toegankelijk is maar het is wel in privéhanden: rickshaws, tuktuk's, songthaew's, jeepney's of bemo's alom maar je moet bij de pinken zijn voor de prijs. Dat hebben we in de steden van Zuid-Amerika zelden voorgehad.
Vliegen is in Zuid-Amerika dan weer overal ontzéttend duur, vandaar de vele urendurende busreizen... AirAsia is de betere versie van RyanAir in Azië. Maarten & Diew ♥ AirAsia!
Slapen in Azië is een feest! Accommodatie is meestal vrij goedkoop, zo goedkoop dat het met twee niet loont om in een dorm te slapen omdat een privékamer bijna altijd maar evenveel kost. Privacy, heerlijk! Dat was in Zuid-Amerika een ander verhaal, waar we zelden een eigen kamer hadden en je àlles (en een beetje teveel) moet delen met 10 tot twintig dormgenoten. Dat bed in die dorm in Zuid-Amerika kost je voor één persoon bovendien evenveel als een dubbele kamer in Zuid-Oost-Azië. Easy win. Daartegenover staat dan weer wel dat het gemeenschappelijke leven in hostals in Zuid-Amerika veel aangenamer is, en dan heb ik het niet over de slaapzalen :) Elke guesthouse heeft een keuken en gemeenschappelijke ruimte waardoor je véél makkelijker in contact treedt met andere reizigers. Een gemeenschappelijke ruimte hebben de hostals in Zuid-Oost-Azië ook vaak, maar omdat dat ook meestal de wifi-hotspot is zie je vooral veel gezichten gefixeerd op hun smartphone. In Latijns Amerika was een potje koken en tegelijk whatsappen iets teveel multitasking, wat bevorderlijk was voor de real-life communicatie :)
Reisfaciliteiten
Onze eerste grote reis was in Zuid-Amerika waar alles veel meer 'do-it-yourself' is, wat wij leuk vinden. In Zuid-Oost-Azië wordt je net heel veel uit handen genomen en is veel georganiseerd. Je kan eraan ontsnappen als je wil, maar het kost moeite. Veel reizigers vinden Zuid-Oost-Azië daarom net makkelijker om in te reizen, je kan je altijd wenden tot iemand die dingen voor je organiseert. Misschien, maar omdat dat net niet is wat wij willen vonden we Zuid-Amerika daarin aangenamer. Niemand houdt je handje vast, heerlijk :)
Ik denk dat daarin onze mening gekleurd is, gezien zowel Maarten als ik Spaans spreken. Ik herinner me dat vooral Engelstaligen ontzéttend veel moeite hadden om hun weg te vinden in Zuid-Amerika omdat zij enkel Engels spraken en haast iedereen daar enkel Spaans machtig is. Het feit dat wij vlot Spaans spraken zorgde ervoor dat we heel veel fijne ontmoetingen en boeiende gesprekken hebben mogen ervaren met mensen onderweg en 1,5 maand van de 8 couchsurfend doorgebracht hebben. Zelfs Brazilië was niet echt een probleem, na een week omringd te zijn door Portugees trek je je uit de slag met Portuñol :)
Zuid-Oost-Azië is een ander verhaal. Waar in India, de Filipijnen, Maleisië en Singapore mensen best goed Engels spreken is dat in alle andere landen haast nihil. Ook in toeristische bestemmingen. We hebben altijd de moeite genomen om hallo en gedag te leren zeggen in de lokale taal, te kunnen tellen, bedanken, zeggen dat het eten lekker is, de rekening vragen en jezelf kort voor te stellen. Verder reikte onze kennis zelden. Dat lag aan een combinatie van heel moeilijke, meestal tonische talen en een te kort verblijf in het land in kwestie. Één van mijn collega's in Adelaide was Vietnamees. Toen ik zei dat we een paar woordjes geleerd hadden en als voorbeeld in het Vietnamees een ijskoffie met melk 'bestelde', zei ze verrukt “Oh my god, that is amazing! I can àlmost understand you!”. Dat zegt genoeg :)
Dat heeft wel als jammerlijk gevolg dat we in Azië altijd meer het gevoel hebben gehad van de landen te bezoeken waar we in Zuid-Amerika alles meer 'beleefd' hebben. Maar ik kan me inbeelden dat mensen die geen Spaans spreken in beide werelddelen even lost in translation zijn.
Budget
Zuid-Amerika is veruit duurder dan Zuid-Oost-Azië. Waar Ecuador, Peru, Bolivia en Colombia nog budgetvriendelijk zijn, zijn Chile, Argentinië en Brazilië dat heel zeker níet. En laten die nu net een vrij grote oppervlakte van het continent opnemen :) Azië is uitgezonderd Singapore echt heel goedkoop. Op een jaar in Azië hebben we evenveel gespendeerd als op 8 maanden Zuid-Amerika 4 jaar geleden. Dat zegt genoeg.
Zuid-Amerika heeft àlles. Je kan de woestijn intrekken tot je huid er van de extreme droogte zélf uitziet als een woestijn maar je 's nachts met 3 thermische lagen, fleece, gore-tex en lamawollen sjaal en muts maar 5 minuten buiten wil blijven staan om naar de schitterende sterrenhemel te blijven kijken omdat je vreest dat je neus er zal afvriezen. Je kan gaan zwemmen in de wilde zee, zonnen op goudgeel zand omringd door wuivende palmbomen en strandfeestjes houden met een cocktail in de hand onder een heldere volle maan tot de zon opkomt. Je kan gaan trekken tot de hoogte je de adem beneemt in prachtige bergketens met een 360° blik op sneeuwbetopte pieken die je nooit beu wordt te zien. Je kan je kapot zweten in een groener dan groene wildernis waar je de gekste creaturen ziet en de kleinste daarvan meestal de gevaarlijkste zijn. Je kan na urenlang rijden nog altijd uitkijken op bevreemdend eenzame vlaktes zover de horizon reikt en genieten van de mooiste zonsondergangen die je ooit hebt gezien. Je kan door velden en weides trekken zo groen en vruchtbaar dat elk zaadje dat de grond raakt een weelde aan planten doet ontspringen waar massa's koeien en lama's tussen staan te grazen. En dan vergeet ik voor het gemak nog even de vulkanen en gletsjers.
Azië is ook mooi, begrijp me niet verkeerd. De variatie aan landschap die Nepal en India bieden kunnen moeiteloos concurreren met mijn lofzang over Zuid-Amerika! Maar Zuid-Oost-Azië is een ander verhaal. Rijstterrassen, tropische bossen en stranden blijven mooi maar het geeft toch meer een 'same, same'-gevoel na een tijdje.
Mumbai, Bangkok en Ho-Chi-Minh City zijn steden waar we zó opnieuw naartoe zouden vertrekken, met fijne herinneringen ook aan Singapore en Kuala Lumpur. Alle andere steden die we aangedaan hebben in Zuid-Oost-Azië kunnen we ordenen van blah tot afgrijselijk.
De steden in Zuid-Amerika daartegenover zijn bruisende metropolen van cultuur, architectuur, levendige ontmoetingsplaatsen en een algemene heerlijk drukke en chaotische vibe. Van Quito over het geweldige Lima (een beetje zoals Brussel, met een paar uitzonderingen aftands op het eerste gezicht maar fantastisch als je weet waar je moet zijn) naar Cuzco en Arequipa, Salta en Mendoza tot Belo Horizonte, het schitterende Rio de Janeiro en zelfs Saõ Paulo, buitengewoon Buenos Aires naar een gezellig plaatsje als Bariloche, het prachtige Valparaíso naar een fascinerend Bogotà. Valt het op? Zuid-Amerika wint. En we zijn niet eens in alle landen daar geweest.
Hmm, moeilijk. Er zijn uitgaansbuurten te vinden in zowel Azië als Zuid-Amerika, alleen hangt het er heel erg vanaf wat je tijdens het stappen zoekt. Als je graag op de zuip gaat met een spotgoedkope bucket van een onherkenbare mix aan zelfgestookte alcohol in een bar waar uitsluitend Britse/Australische/Amerikaanse 19-jarige toeristen komen en de godganse avond Bob Marley wordt gedraaid is Zuid-Oost-Azië the place to be. Wij vonden de wijntjes, pisco sours, caipirinha's en aguardiente's met een mix van andere reizigers en Zuid-Amerikanen in café's die hun bestaansrecht niet alleen ontleenden aan toerisme veel fijner. De muziek was ook oneindig veel beter. Met uitzondering van de reggaeton (dixit Maarten).
Uiteraard hebben ze beide werelddelen een ontzettend rijke, boeiende (maar ook trieste en soms gewelddadige) geschiedenis achter zich maar die werd in Zuid-Amerika wel veel meer uitgedragen en levend gehouden dan in Zuid-Oost-Azië. Met uitzondering van India hebben we in Azië extreem weinig musea en sites bezocht omdat die er 95% van de tijd niet waren of in veel gevallen extrèèm slecht waren. De architecturale overblijfselen werden beter onderhouden en waren talrijker in Zuid-Amerika en in het algemeen vonden we er cultureel ook gewoon meer variatie. Van de rijke voorgaande beschavingen die er geheerst hebben over de Spaanse kolonisatie naar de huidige moderne kunst: er was meer te beleven in Zuid-Amerika dan de zoveelste boeddhistische tempel die - voor onze ogen alleszins - op de duur allemaal niet zoveel van mekaar verschillen in Zuid-Oost-Azië.
Het 'soort' reizigers dat je door de band genomen (want natuurlijk zijn veralgemeningen ook maar alleen dat, héél algemene rode lijnen) tegenkomt in beide delen van de wereld is best verschillend. Waar je in Zuid-Amerika zelden reizigers tegenkomt die niet grotendeels daar zijn om allerlei fysieke activiteiten te ondernemen (de Andes loopt dan ook van top tot bodem door het hele continent en biedt meer mogelijkheden dan je je kan inbeelden...) of er alvast niet is voor een plezierreisje van uitsluitend slapen, eten, drinken en zonnen (tenzij in Brazilië) is dat in Zuid-Oost-Azië wel even anders. Je loopt er véél meer vakantiegangers tegen het lijf die er natuurlijk een heel ander ritme en verwachtingspatroon op nahouden. Geld doet er niet zo toe, plezier des te meer en je wil dan liefst niet overal teveel bij hoeven nadenken. Ergo de vele toeragentschappen. De gemiddelde leeftijd in Zuid-Oost-Azië ligt ook véél lager. Net van de middelbare school af of 'gap-year' reizigers uit vooral Angelsaksische landen. De sfeer is daardoor veel meer party, party. Een moment dat ik nooit zal vergeten is wanneer om 9u 's ochtends bij Angkor Wat een bezopen Brit van 21 me vroeg wat Angkor Wat eigenlijk is, een paleis ofzo? Niet dat we zelf geheelonthouders zijn, maar de meeste feesters in Zuid-Oost-Azië zien buiten het strand en de talloze reggaebars extreem weinig van de landen waar ze passeren en àls ze dan iets bezoeken is die zatte Brit niet de enige kerel die we zo ergens zijn tegengekomen zonder een idéé van wat hij/zij nu eigenlijk precies aan het bewonderen is. Naast de party hardies vind je in Azië ook vooral de spirituele reiziger. Soms echte yogi's en beoefenaars van meditatie, soms eindeloze zoekers, compleet van de wereld en ook soms hipsters die stomverbaasd het klooster snel weer verlaten omdat ze er - surprise! - niet mogen roken of drinken :)
Conclusie: wat ons betreft, hoewel ons jaar in India, Nepal en Zuid-Oost-Azië super geweest is, we prachtige dingen gezien en gedaan hebben, hele fijne mensen hebben ontmoet en zotte situaties hebben meegemaakt heeft Zuid-Amerika toch nog steeds een streepje voor... Voor de prachtige landschappen met als letterlijk en figuurlijk hoogtepunt de Andes die van noord tot zuid het continent doorslingert, voor de schitterende steden, voor de vele muziekoptredens, expo's en musea, voor de superfijne medereizigers en de heerlijk gastvrije en hartelijke Latino's bij wie we zijn verbleven en die we zijn tegengekomen onderweg,...: Asia, you were awesome pero América del Sur, te queremos más!